Soạn bài Ôn tập truyện và kí

1. Lập bảng thống kê các tác phẩn truyện và kí hiện đại đã học.

 

STT

Tên tác phẩm (hoặc đoạn trích)

Tác giả

Thể loại

Tóm tắt nội dung (đại ý)

1

Bài học đường đời đầu tiên

Tô Hoài
Truyện ngắn
Tính tình xốc nổi và bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn

2

Sông nước Cà Mau

Đoàn Giỏi

Truyện ngắn

Vẻ đẹp hùng vĩ đầy sức sống hoang dã của vùng sông nước Cà Mau.

3

Bức tranh của em gái tôi

Tạ Duy Anh

Truyện ngắn

Ngợi ca tình cảm hồn nhiên trong sáng và lòng nhân hậu của anh em bé Kiều Phương.

4

Vượt thác

Võ Quảng

Truyện ngắn

Thể hiện vẻ đẹp hùng dũng và sức mạnh của con người trong lao động trên nền cảnh thiên nhiên rộng lớn, hùng vĩ.

5

Buổi học cuối cùng

A. Đô-đê

Truyện ngắn

Ngợi ca vẻ đẹp của lòng yêu nước (thông qua tình yêu đối với tiếng nói dân tộc).

6

Cô Tô

Nguyễn Tuân

Kí

Cảnh thiên nhiên trong sáng tươi đẹp và sinh hoạt nhộn nhịp của con người trên đảo Cô Tô.

7

Cây tre Việt Nam

Thép Mới

Kí

Xây dựng hình tượng cây tre như là một biểu tượng cho những phẩm chất quý báu của con người và dân tộc Việt Nam.

8

Lòng yêu nước

I. Ê-ren-bua

Tuỳ bút (kí)

Thể hiện lòng yêu nước thiết tha sâu sắc của tác giả và những người dân Xô viết trong hoàn cảnh thử thách gay gắt của cuộc chiến tranh vệ quốc.

9

Lao xao

Duy Khán

Hồi kí

Bằng sự quan sát tinh tường, vốn hiểu biết phong phú và tình yêu quê hương sâu sắc, tác giả đã miêu tả thật sinh động về thế giới của các loài chim ở đồng quê.

2. Chép lại tên tác phẩm (hoặc đoạn trích) và thể loại vào bảng theo mẫu dưới đây, đánh dấu x vào vị trí tương ứng ở các cột tiếp theo nếu thấy có các yếu tố đó.

 

Tên tác phẩm (hoặc đoạn trích)

Thể loại

Cốt truyện

Nhân vật

Nhân vật kể chuyện

Bài học đường đời đầu tiên

Truyện ngắn

x

x

x

Sông nước Cà Mau

Truyện ngắn

x

x

x

Bức tranh của em gái tôi

Truyện ngắn

x

x

x

Vượt thác

Truyện ngắn

x

x

x

Buổi học cuối cùng

Truyện ngắn

x

x

x

Cô Tô

Kí

x

Cây tre Việt Nam

Kí

x

x

Lòng yêu nước

Kí

Lao xao

Kí

x

Như vậy, yếu tố thường có chung trong cả truyện và kí là nhân vật kể chuyện. Kí cũng có thể có hoặc không có nhân vật và cốt truyện (điều thường không thể thiếu trong truyện ngắn).

3. Những tác phẩm truyện và kí đã học hầu hết là những bài ca ngợi ca đất nước, con người và cuộc sống. Nó giúp cho chúng ta thêm yêu đất nước, yêu cuôc sống mà yêu mỗi người ở quanh ta.

4. Có thể chọn các nhân vật như: Dế Mèn, chú bé Phrăng, thầy Ha-men,…để phát biểu những suy nghhĩ của bản thân về nhân vật.